Op 9 juli 2020 publiceerde de het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) haar notitie over de maatschappelijke gevolgen van de coronamaatregelen. In het bijzonder ten aanzien van kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt.
Het SCP vervult daarmee een urgente behoefte aan meer informatie over (te verwachten) effecten van de coronamaatregelen op de arbeidsmarkt. De notitie constateert dat werknemers met een migratieachtergrond en werknemers met een laag opleidingsniveau een verhoogd risico lopen.
Deze groepen hebben vaker een flexibel dienstverband, en zijn werkzaam in conjunctuurgevoelige sectoren of sectoren die sterk worden geraakt door de economie. Zij zijn daarmee de ‘kwetsbare groepen’ op de arbeidsmarkt.
Kwetsbare werknemers
De notitie zet uiteen welke groepen (over)vertegenwoordigd zijn met flexcontracten en in krimpsectoren. Flexibele dienstverbanden zijn niet willekeurige verdeeld over de bevolking, maar komen bij specifieke groepen vaker voor. Dit is het resultaat van een combinatie van factoren, en heeft veelal betrekking op
- laagopgeleiden
- jongeren
- migrantengroepen
- en mensen met laagbetaald werk.
Het zijn juist de werknemers met een flexibel dienstverband die een hoger risico lopen hun werk te verliezen in tijden van economische tegenslag. Daarbij hebben deze werknemers een zwakker onderhandelingspositie om hun arbeidsmarktpositie te verbeteren. Zij bevinden zich in de ‘flexibele schil’ van organisaties, en vormen de buffer waarin gesneden kan worden.
Beeld per groep
Het beeld dat het SCP schets is een oververtegenwoordiging van mensen met een (niet westerse) migratieachtergrond. Daarbij speelt onder ander het opleidingsniveau een grote rol, in het bijzonder werknemers die geen vervolgopleiding hebben gevolg.
Zij zijn veelal werkzaam met een flexibelcontract in een krimpsector. Daarnaast wordt in het bijzonder aandacht gevraagd voor mensen met een arbeidsbeperking, en een differentiatie naar geslacht en regio.
Uiteindelijk worden vier groepen uitgelicht door het SCP:
- Werknemers met een migratieachtergrond, vooral degenen die als asielzoeker in Nederland zijn gekomen;
- Werknemers met een laag opleidingsniveau;
- Arbeidsbeperkten die op de regelingen zijn aangewezen die in of na 2015 zijn ingevoerd;
- Werknemers met kwetsbare arbeidsmarktpositie buiten de Randstad en vooral in noordelijke regio. In Groot-Amsterdam wat meer flexibele dienstverbanden.
Samen Werken voor Werk
De alliantie Samen Werken voor Werk – gevormd door ABU, Cedris, NRTO en OVAL – wil zoveel mogelijk mensen (weer) aan de slag helpen. Het motto is:
Iedereen aan de slag!
De alliantie biedt oplossingen onder andere om meer mensen perspectief op duurzaam werk te geven. Door het bundelen van expertises wordt maatwerk geleverd om de meest passende route naar werk te faciliteren.
Het gehele rapport leest u hier
