Werkenden en werkzoekenden moeten zich een Leven Lang Ontwikkelen.
Dat is de kern van de Commissie Vonhof in ‘De kracht van praktijkleren in het mbo’. Ministers Ingrid van Engelshoven van OCW en Wouter Koolmees van SZW ontvingen op 30 januari 2020 de eerste exemplaren.
In hoofdlijnen adviseert de Commissie op vier terreinen:
- benut het bewezen succes van werkend leren,
- benut de landelijke kwalificatiestructuur van het mbo,
- zorg voor advies, begeleiding en middelen voor werkenden en werkzoekenden zodat zij zicht hebben op hun arbeidsmarktpositie en zich kunnen blijven ontwikkelen,
- en maak werk van de formele waardering van kennis en ervaring die volwassenen inbrengen.
Daar waar de rapporten van de WRR “Het Betere Werk” en de Commissie Borstlap/Regulering van Borstlap “In wat voor een land willen wij werken?” analyses maken van de arbeidsmarkt en oplossingsrichtingen bieden gaat dit position paper een stap verder.
Met dit pakket aan adviezen liggen de middelen op tafel om mensen écht de regie te geven over hun eigen loopbaan.
Ria van ’t Klooster (directeur NRTO)
Mensen moeten langer doorwerken. Tegelijkertijd nemen mbo-opgeleiden en lager geschoolden veel minder deel aan om- en bijscholing dan hoger opgeleiden.
Enerzijds wordt overal erkend dat er verbeterpunten liggen, en erkent iedereen hoe belangrijk leren en ontwikkelen is voor een duurzame inzetbaarheid op de arbeidsmarkt. Anderzijds wordt getwist over hóe we deze problemen aan moeten pakken, en ontbreekt het aan een integrale aanpak.
De handreiking met 10 concrete tips vanuit de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) biedt die integrale aanpak wel. Deze aanpak is voornamelijk gericht op werkenden en werkzoekenden op mbo-niveau met het besef dat er ook op andere terreinen meer moet gebeuren.
De NRTO erkent dat de combinatie van werken en leren van grote maatschappelijke waarde is voor Nederland. Leren dient daarbij in brede zin te worden opgevat, van diplomagerichte trajecten tot cursussen en trainingen, van leren op de werkplek tot leren in een schoolse omgeving.
Daarbij is het belangrijk te weten wat iemand al kan en kent. De commissie adviseert om onderwijs aan volwassenen meer modulair aan te bieden. Dat is heel herkenbaar voor private aanbieders die zich hebben zich gespecialiseerd in het bieden van maatwerk aan volwassenen en die als geen ander weten hoe scholing aansluit bij het werkende leven.
Daarnaast adviseert de commissie om de werkgever beter te compenseren en te faciliteren in het opleiden van personeel.
De huidige structuur in het mbo biedt volgens de commissie houvast voor zowel student als werkgever. Het diploma heeft civiele waarde en is landelijk herkenbaar. De bouwstenen voor het diploma, bestaande uit kwalificatiedossiers met kerntaken en werkprocessen, kunnen als basis dienen voor het modulair opleiden en ontwikkelen.
Door onderwijsinhoud uit cursussen en trainingen te verbinden aan dezelfde kwaliteitsstructuur én te belonen met branchecertificaten, mbo-certificaten en/of praktijkverklaringen wordt de loopbaan naar het diploma gestructureerd en overzichtelijk. Daarbij behoort ook de erkenning van verworven competenties en vaardigheden (skills).
Voor de NRTO kunnen deze ontwikkelingen niet snel genoeg gaan.
“Een bewijs van wat iemand kan is een prachtig instrument voor werkzoekenden, werkenden en (hun) werkgevers. Het helpt mensen bij het vinden van een baan of het maken van de volgende stap in hun loopbaan.”
Ria van ’t Klooster, directeur NRTO
Om een weloverwegen besluit te nemen over de volgende stap dient iemand te beschikken over onafhankelijke en betrouwbare informatie. De Commissie stuurt daarom aan op een digitale tool en regionale loketten (digitaal of fysiek) waar werkenden en werkzoekenden betrouwbare informatie vinden over hun kansen, het scholingsaanbod op de arbeidsmarkt en waar ze advies en begeleiding krijgen. Voeg daarbij een periodieke arbeidsmarktscan en leerrechten en volwassenen kunnen zelf de regie nemen over hun ontwikkeling.
De NRTO is een groot voorstander van dergelijke loopbaanloketten. Een loopbaanloket kan een belangrijke rol spelen bij het tijdig voorkomen van werkloosheid en arbeidsongeschiktheid. In het kader van een Leven Lang Ontwikkelen pleitte de NRTO eerder voor de loopbaanwinkel.
Alleen door een samenhang aan te brengen in de verscheidene initiatieven is het mogelijk om een uitnodigende leercultuur te creëren, met aansluitende wetgeving en financiering.
Daarom is het nu van belang om de noodzakelijke stap te zetten. Deze complexe uitdaging moet bij de hoorns worden gevat om het Leven Lang Ontwikkelen tot een succes te maken. De NRTO denkt en werkt daar graag aan mee.
