Volwasseneducatie – relevanter dan ooit… toch? Wat zien we terug in de plannen van het kabinet?
We wisten dat het hoofdlijnenakkoord niet spreekt over Leven Lang Ontwikkelen. Het regeerprogramma is al iets royaler, daar treffen we het woord drie keer aan. Het kan nog wel meer en beter. Het hoeft namelijk nauwelijks betoog dat Leven Lang Ontwikkelen voor mens en samenleving cruciaal is. Met de grote tekorten aan personeel op de arbeidsmarkt, de energie- en IT-transities, de vergrijzing en de aangekondigde migratiebeperkingen, zijn de nu beschikbare mensen hard nodig. Bovendien daalt de arbeidsproductiviteit in Nederland. Dan moeten alarmbellen afgaan om dit te keren. Om-, bij- en opscholing zijn relevante delen van de oplossing om mensen in staat te stellen duurzaam inzetbaar te zijn op de arbeidsmarkt.
Het is goed om te zien dat het kabinet arbeidsmarktkrapte als thema heeft geagendeerd en de ingeslagen weg van de Onderwijsagenda, die het vorige kabinet heeft gepresenteerd, wil voortzetten. We zijn als NRTO betrokken bij de gesprekken over de diverse onderdelen van deze Onderwijsagenda. Echter, het is een gemiste kans om de volwassen deelnemer daarin niet financieel te ondersteunen. We weten uit tal van onderzoeken dat potentiële belemmeringen van volwassenen die scholing willen (of moeten) volgen, liggen in zaken die te maken hebben met een redelijke balans in zorg, werk en privézaken (zoals gezin, mantelzorg, inkomensval). Dan is het meest eenvoudige en effectieve idee om volwassenen een financiële tegemoetkoming te geven, dat zich ook in baten voor de maatschappij als geheel vertaalt. Dat heeft SEO Onderzoeksbureau al eerder berekend: Leerrechten doorgerekend (2019).
Het volwassenonderwijs is een grote sector die gelukkig al wel zijn weg naar veel mensen gevonden heeft. Met een bereik van ruim 2,4 miljoen volwassenen per jaar die om-, bij- en omscholen waarvan grotendeels bij private opleiders (85%), mogen we ook onze zegeningen tellen. Dit zijn veelal maatwerkopleidingen, cursussen of kortdurende trainingen, die voorzien in de behoefte van dat moment. Flexibel en actueel aanbod is het uitgangspunt daarbij. Dit wordt vaak met inzet van trainers of docenten gedaan die met het ene been in de beroepspraktijk en met het andere been in het onderwijs staan. Over de juiste aansluiting op de behoefte van de arbeidsmarkt gesproken: hier is het de praktijk die doceert. In die zin zijn wij dan ook bezorgd over het nieuwe ZZP-wetsvoorstel dat onduidelijkheid en onzekerheid met zich meebrengt.
We begrijpen dat het kabinet schijnzelfstandigheid wil tegengaan met het wetsvoorstel, maar onze oproep is het daartoe te beperken en niet achter vitale sectoren van de economie aan te gaan die vanwege de kwaliteit en het maatwerk al jarenlang op deze wijze hun activiteiten vormgeven. En het is ook meer dan nodig om eerdergenoemde redenen. De NRTO is met betrekking tot de nieuwe ZZP-wet voorstander van een uurtarief boven de 35 Euro. Bij een hoger uurtarief zou sprake moeten zijn van ZZP-schap.
Vast staat dat Leven Lang Ontwikkelen nodig is. Wij vervolgen onze gesprekken en hopen dat kabinet en de Tweede Kamer oog heeft voor de oplossingen en bovenal ook voor wat al goed gaat. We gaan dan ook graag in gesprek over de aansluiting arbeidsmarkt onderwijs op de voorgestelde ondernemersklimaattop.
PS: Voor de NRTO-leden is een eerste analyse van het regeerprogramma en miljoenennota in het ledenportaal te vinden. Vragen naar aanleiding van bovenstaande kunnen verzonden worden naar communicatie@nrto.nl.
Hartelijke groet,
Ciel Stevens
Directeur NRTO
