Hoe zorg je ervoor dat praktisch ingestelde jongeren in een branche als luchtkanaaltechniek een vliegende start maken? NRTO-lid ROVC Technische Opleidingen, de Nederlandse Vereniging van Luchtkanalenfabrikanten, VSO PRO-school Het Streek in Ede en Vakcentrum Binnenklimaat Nederland hebben het antwoord! Elk van de betrokken partijen heeft een eigen rol. Brancheorganisaties brengen hun expertise en netwerk in, ondernemers bieden waardevolle praktijkervaring en opleiders en onderwijsinstellingen zorgen voor een solide pedagogische basis. Dit samenspel creëert kansen die geen van de partijen alleen zou kunnen realiseren en biedt toekomstperspectief voor praktisch ingestelde jongeren. In dit artikel (deze verscheen eerder op Actieplan Groene en Digitale banen – 20 januari) lees je over een unieke samenwerking die over organisatiegrenzen heengaat en jongeren opleidt tot luchtkanalenmonteur.
Nieuwe leerlijn voor luchtkanaalmonteurs gelanceerd
ROVC Technische Opleidingen, de Nederlandse Vereniging van Luchtkanalenfabrikanten (Luka) en Binnenklimaat Nederland lanceerden in 2024 de leerlijn Monteur Luchtkanalen. Deze leerlijn biedt zij-instromers en ervaren vakmensen de mogelijkheid om op basis van hun ervaring op verschillende manieren een branche-erkend diploma te behalen.
Van e-learning naar modulair en klassikaal leren
Laura Nijburg, voorzitter van de Luka, vertelt: ‘Zo’n acht jaar geleden hebben we flink geïnvesteerd in e-learning cursussen voor monteurs en chef-monteurs luchtkanalen om het kwaliteitsstreven van de Luka ook in de praktijk naar een hoger niveau te brengen. Alleen zien wij nu een veel grotere behoefte aan modulair en klassikaal leren door een veranderende markt. Toen we hoorden van het initiatief van Binnenklimaat Nederland waren we al snel enthousiast. Eind vorig jaar zijn we met elkaar in gesprek gegaan om de Luka hierbij aan te sluiten en we zijn blij dat dit nu gelukt is.’
Een gezamenlijke oplossing voor een sectorbreed probleem
Albert Walda, directeur Vakcentrum Binnenklimaattechniek, kreeg een SLIM-subsidie om aan de slag te gaan met een ontwikkelingsplan voor luchtkanaalmonteurs, maar liep al snel tegen de realiteit van het bekostigde mbo-onderwijs aan. ‘Er bleek geen kwalificatiedossier te zijn waarin dit vak paste’, aldus Walda. ‘Nico van Leeuwen, Business Developer bij ROVC, kwam echter direct met een oplossing en binnen zes maanden hebben we de opleiding in elkaar gezet.’
Pilot met jongeren uit het praktijkonderwijs
In september 2024 startte bovendien een pilot met VSO PRO-school Het Streek in Ede, waar leerlingen van 15 tot 17 jaar al tijdens hun schooltijd worden opgeleid tot Monteur Luchtkanalen. De praktijklessen zijn op een rustiger tempo geïntegreerd in het lesrooster, en tijdens stages doen de leerlingen praktijkervaring op en voeren zij opdrachten uit. De Gelderse bedrijven in de Foodvalley, waar de leerlingen stage lopen, zijn zeer enthousiast. Aangesloten bedrijven zijn Ferrocal, Lorolux Montage, Lutec Luchttechniek, Soprowa en Van den Brink Barneveld.
Positieve reacties en toekomstplannen
Nico van Leeuwen, die namens ROVC in de pilot participeert, was na een terugkomsessie onder de indruk. ‘We hebben met De Streek een evaluatiemoment ingepland waarin we de betrokken bedrijven, de leerlingen en ook mensen van Knooppunt Techniek vanuit de FoodValley spraken. Iedereen was er, sommige bedrijven zelfs met meer dan één persoon. Zelf vond ik het spannend, want stel dat de bedrijven negatieve ervaringen op tafel legden. Of dat de leerlingen zouden zeggen, leuk maar ik ga er mee stoppen. We werden echter blij verrast. De bedrijven waren zeer positief, bleken al de hoop te hebben om komende zomer deze leerling al aan te willen nemen. En ook de leerlingen waren zeer positief. Ze vonden het bijvoorbeeld totaal geen probleem om ’s morgensvroeg om zes uur ergens aan de weg te moeten staan om opgepikt te worden. Hoe gaaf is dat. Het laat zien dat we een mooie doelgroep hebben gevonden die het laagdrempelige vak van monteur luchtkanalen zouden kunnen invullen. Het motiveerde in ieder geval alle aanwezigen om de pilot verder uit te gaan breiden naar vijf andere regio’s in Nederland waar de behoefte aan zij-instromers groot is. Want één ding is zeker, een gezonde binnenlucht in kantoren zal komende jaren steeds meer aandacht krijgen.’
Samenwerking als sleutel tot succes
Dit initiatief laat zien hoe brancheorganisaties, ondernemers, bekostigd en particulier onderwijs alleen samen een duurzame oplossing kunnen realiseren voor de opleidingsbehoeften in de sector. Door gezamenlijk barrières te doorbreken, wordt niet alleen gewerkt aan het terugdringen van het personeelstekort, maar ook aan het versterken van de energietransitie. Platform E illustreert dit met een inspirerend verhaal over hoe deze samenwerking daadwerkelijk helpt het personeelstekort in de energietransitie te verkleinen. Meer hierover lees je op platforme.nl.
